Kategori: Makaleler

Keşif Nedir, Kim Yapar? Keşif: Bir Merakın Peşinden Gitmek Keşif dediğimizde aklımıza genellikle uzak denizlere açılan gemiciler, bilinmeyen topraklara ayak basan kaşifler gelir. Ama keşif sadece fiziksel bir yolculuk değil, aslında çok daha derin ve kapsamlı bir kavram. Keşif, yeni bir bilgiye ulaşma sürecidir. Hayatta ne kadar çok şey keşfetmiş olsak da, her gün yeni bir keşfe çıktığımızı fark etmemiz, bizim bu yolculukta neler öğrenebileceğimizi gösterir. Ankara’daki çocukluğumdan bir hatıra gelir aklıma. Evimizin balkonundan, Kocatepe Camii’nin minaresini izlerken, “Burası gerçekten ne kadar büyük” diye düşünürdüm. Bir bakıma o anki keşfim, büyüdükçe kucakladığım şeyin ne olduğunu anlamama yardım etti. Keşif, bence…

Kelle Peyniri Hangi Yöreye Aittir? İstanbul’da yaşayan biri olarak, bazen sabahları işe gitmeden önce kahvaltı yaparken, bir dilim peynirin mutfakta nasıl ortaya çıktığını düşünmeden edemiyorum. Çoğumuz için peyniri nerede, nasıl üretildiği çok da önemli olmayabilir; ama bazı peynirlerin tarihini ve kökenini öğrendiğinizde, yediğiniz her lokma size başka bir anlam taşımaya başlar. Kelle peyniri de bunlardan biri. Hep merak etmişimdir: Kelle peyniri hangi yöreye ait? Ne zaman, nerede ve nasıl ortaya çıkmış? İsterseniz, gelin bu lezzetli ve geleneksel peyniri biraz daha yakından inceleyelim. Kelle Peyniri Nedir ve Nerelerde Yapılır? Kelle peyniri, özellikle Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde bilinen, yapımında koyun sütü kullanılan,…

Kabede Say Neden Yapılır? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Açısından Bir Bakış İstanbul’un kalabalık sokaklarında her gün bir sürü insanla yan yana geliyorum. Toplu taşımada, iş yerinde ya da sokakta, bazen gözlerim bir detaya takılıyor: Bir grup insan, gözleri kapalı, kalpleriyle ve bedenleriyle bir yönü izleyerek dönmeye başlıyor. O an ne yaptıklarını fark ediyorum: Kabede say yapıyorlar. Hac ibadetinin bir parçası olarak, milyonlarca insan her yıl Kabe’yi tavaf ederken bu ritüeli yerine getiriyor. Ama bu basit bir dini ritüel değil; toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi kavramlarla doğrudan ilişkili bir anlam taşıyor. Gelin, hep birlikte Kabede say neden…

Antep Fıstığı ile Siirt Fıstığı Arasındaki Fark: Kültürel, Kimliksel ve Toplumsal Bir Analiz Bir antropolog olarak, her kültürün kendine has dokusu ve özellikleri ile şekillendiğini görmek, beni her zaman derinden etkiler. Kültürler, sadece gelenekler ve ritüellerle değil, aynı zamanda insanların günlük yaşamlarında kullandıkları nesneler, yiyecekler ve hatta bitkilerle de kendini gösterir. Türkiye’deki farklı bölgelerde yetişen Antep fıstığı ile Siirt fıstığı arasındaki farklar da bu kültürel çeşitliliği anlamamıza olanak tanır. Bir fıstık türü, bölgesel farklarla, sosyal kimliklerle, toplumsal yapılarla ve hatta ritüellerle iç içe geçmiştir. Antep fıstığı ve Siirt fıstığı, sadece lezzetleriyle değil, aynı zamanda her iki bölgenin kültürel kimlikleri ve…

Özkaynak Pasif Mi? Bir zamanlar, bir kasaba vardı, ismi küçük ama kalbi büyük bir işletme olan “Yıldız Elektronik”e ev sahipliği yapıyordu. Yıldız Elektronik, kasabanın küçük ama parlak ışığıydı. Sahibi Serdar, bir mühendis, tıpkı her mühendis gibi kafasında bir sürü formül ve stratejiyle gece gündüz çalışıyordu. Her adımı, her hamlesi bir hesaplamadan ibaretti. Aynı kasabada, Serdar’ın eski arkadaşı Eda da vardı. Eda ise farklıydı. Serdar çözüm odaklı, her şeyin hesaplı ve ölçülebilir olmasını isterken, Eda duygusal zekasıyla, her şeyin insanlarla bağlantılı ve ilişkilerle şekillendiğini savunuyordu. Bir gün, Yıldız Elektronik, büyük bir yatırım yapmayı düşündü. Ancak kararlarını verirken bir soru kafalarına takıldı:…

Tespit Edildi Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Bugün “tespit edildi” ifadesi, özellikle sağlık, bilim, eğitim ve sosyal yaşamda sıkça karşımıza çıkan bir terim haline gelmiş durumda. Ancak bu basit görünen ifade, çok daha derin anlamlar ve toplumsal bağlamlar taşıyor. Bir durumun ya da sorunun tespit edilmesi, sadece bir şeyin farkına varılması değil, aynı zamanda o şeyin hangi koşullarda ve kim tarafından tespit edildiğiyle de bağlantılıdır. Peki, “tespit edildi” demek sadece bir durumun farkına varmak mı, yoksa toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle ele alındığında, o tespitlerin ne kadar adil ve kapsayıcı olduğunu sorgulamak…

Perçinlemek Ne Demek? Bir Kadın ve Erkek Perspektifinden Mizahi Bir Bakış! Merhaba sevgili okurlar! Bugün gündemimizde son derece “ciddi” bir konu var: Perçinlemek! Evet, doğru duydunuz, bu kelime bazen duygusal dünyamızda bazen de inşaat alanlarında karşımıza çıkıyor. Ama biz bu yazıda daha çok duygusal perçinleme üzerine kafa yoracağız. Duygusal perçinleme derken ne demek istediğimi biraz açayım: Bir şeyi kafanıza takıp, üzerine sürekli düşünmek, eyleme dökmek, bazen de başka bir insanı neşelendirmek için olayları “perçinlemek”. Bu kelime genelde ilişkilere de sirayet eder, yani biri diğerine “aklını başına al, yoksa o ilişkiyi perçinlerim!” diyebilir. Bu konuyu eğlenceli ve yaratıcı bir şekilde ele…

Konur Alp Ne Zaman Ölüyor? Bir Tarihsel Olayın İzinde Konur Alp Kimdir? Herkesin bildiği ama çoğunun derinlemesine anlamadığı bir tarihi figürdür Konur Alp. Tarihsel kaynaklara göre, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk dönemlerinde önemli bir yer tutan, aynı zamanda Osman Gazi’nin en yakın komutanlarından biri olan Konur Alp, cesaretiyle ünlüdür. Ancak, onun ölüm tarihi, bir tür efsane halini almıştır. Çünkü Konur Alp’in ne zaman öldüğü, kesin bir şekilde belirlenmiş bir konu değildir. Peki, o zaman Konur Alp ne zaman ölüyor? Gelin, bunu birlikte inceleyelim. Tarihi Kaynaklar: Konur Alp’in Ölümü ve Belirsizlik Konur Alp’in ölümüne dair elimizdeki kaynaklar, biraz belirsiz ve pek çok farklı…

Bir zamanlar, Filistin’in toprağında umut ve korkunun iç içe geçtiği bir dönem vardı. İnsanlar, geçmişin acılarını ve geleceğin belirsizliklerini taşırken, her gün daha fazlasını arzulayan bir toprak parçası için birbirine karşı mücadele ediyordu. Bu, sadece bir toprak mücadelesi değildi. Aynı zamanda bir kimlik, bir yaşam biçimi ve bir halkın var olma savaşıydı. Filistin’de İsrail’in Kuruluşu: Bir Halkın Varoluş Savaşı İki Ailenin Çatışan Hikayesi Bir sabah, Filistin’in sakin bir köyünde, Meryem, sabah güneşinin ışıklarını penceresinden izlerken derin bir iç çekti. Meryem, köyünün topraklarına, bu topraklarda yaşayan halkına, bir zamanlar huzurlu olan yaşamlarına aşık bir kadındı. Ancak, huzurun çok kısa sürdüğünü biliyordu.…

Biraz Neden Bitişik Yazılır? Bir Dilin Evrimine Karşı Eleştirel Bir Bakış Dilin evrimi bazen öylesine derinlemesine incelenmesi gereken bir konu haline gelir ki, bir kelimenin yazım şekli üzerine kafa yormadan edemeyiz. İşte, “biraz” gibi basit ama sıkça karşımıza çıkan bir kelimenin neden bitişik yazıldığını sorgulamak bile dilin doğasına dair daha büyük soruları gündeme getiriyor. Neden “biraz” bitişik yazılır da “bir az” değil? Kimi zaman anladığımız dil kuralları, dilin tam olarak nasıl geliştiği ve neden bu şekilde evrildiği konusundaki kafa karıştırıcı belirsizliklerle çelişir. Gelin, dilin evrimine, yazım kurallarının arkasındaki mantığa, ve belki de bu yazım şeklinin gerekliliğine dair biraz cesur bir…